Fractal Design Define XL R2: solide fulltower (2024)

Introductie: grotere versie

De behuizingen van Fractal Design zijn over het algemeen niet klein bemeten; zelfs de midtowers als de Define 4 en de onlangs gereviewde Arc Midi zijn flink uit de kluiten gewassen. Het Zweedse bedrijf heeft echter ook fulltowers in zijn assortiment en de Define XL R2 is daarvan het recentste voorbeeld.

Fractal Design heeft niet de gewoonte elke maand een nieuwe behuizing op de markt te brengen en de consument te overspoelen met nieuwe series en productnamen. De Zweden kiezen pragmatisch voor een nieuwe versie van een bestaande behuizing en zetten er dan een releasenummer achter. In het geval van de Define XL is dat de R2-uitvoering van de bigtower.

Net als zijn voorganger is de Define XL R2 een behuizing die bedoeld is om het geluid van de componenten zo veel mogelijk te dempen. In dat opzicht lijkt de Define XL R2 op een grotere variant van de hierboven genoemde Define 4. Ook qua styling, met zijn deurtje en strakke ontwerp, doet de XL aan de kleinere variant denken.

De XL kost ongeveer twee tientjes meer dan zijn kleinere broertje en is een stuk goedkoper dan de originele Define XL. We zullen zien hoe deze grote behuizing van ongeveer 120 euro presteert en het geluid kan dempen.

Fractal Design ging spaarzaam om met plastic voor de XL R2. Het frontje is weliswaar grotendeels van plastic gemaakt, maar daarmee is het wel bekeken met het gebruik van kunststof. Het plastic van de voorkant biedt ruimte aan onder meer de frontpanel-connectors en aan sleuven langs de hele zijkant om lucht door te laten. Bovendien fungeert het als kozijn voor het deurtje.

Dat deurtje is eveneens van plastic gemaakt, maar heeft een afwerking die de indruk van geborsteld aluminium geeft. Achter het deurtje, dat omwille van de geluiddemping met schuim bekleed is, zijn vier 5,25"-drivebays te vinden. De drivebays zijn afgeschermd met een klepje dat eenvoudig kan worden verwijderd. Onder de 5,25"-bays is een rooster te vinden, dat met twee klemmen vastgeklikt wordt.

Het rechterzijpaneel is geheel gesloten en voorzien van een ruw gespoten afwerking. Het linkerzijpaneel is bijna identiek, maar heeft een rooster ter hoogte van de videokaart. Dat rooster is echter afgesloten door een plaatje schuim dat verwijderd kan worden als ervoor gekozen wordt een extra ventilator te monteren.

De bovenkant is net als het linkerzijpaneel voorzien van afgesloten roosters; twee stuks voor 140mm-ventilators zijn beschikbaar. Ook deze roosters zijn standaard afgedekt met verwijderbaar schuimrubber. In de voorste plastic rand van de frontbezel zijn bovenop van links naar rechts de audioaansluitingen, powerbuttons, twee usb 3.0- en twee usb 2.0-poorten aangebracht.

De achterkant is voorzien van een rooster voor 120mm- of 140mm-ventilators, naast de uitsparing voor het i/o-shield. Daarboven zit een laag rooster en ook naast de negen witte uitbreidingsslots zit een klein rooster. De voeding is uiteraard onderin geplaatst. Een flink rooster in de onderplaat is afgedekt met een stoffilter en de kleine achterpootjes en grotere voetjes aan de voorkant zijn verchroomd met rubberen doppen.

Het verwijderen van het linkerzijpaneel is, net als bij de kleinere Define R4, een zwaar klusje; het paneel is beduidend zwaarder dan je zou verwachten. Dat komt doordat de panelen bekleed zijn met loodbitumen, dat geluid moet dempen. Bij het linkerpaneel is het rooster niet met dit materiaal bekleed, maar is een vierkantje van dik schuim vastgeschroefd. Aan de binnenkant zijn twee drivecages met ieder vier witte drivecaddies zichtbaar. Met wat schroefwerk is ook de onderste te verwijderen, maar in beginsel is alleen de bovenste drivecage modulair en makkelijk verwijderbaar. Desgewenst kan deze cage ook geroteerd worden. Beide drivecages kunnen verwijderd worden om ruimte te maken voor radiators voor waterkoeling. Een enkele cage kan dan in plaats van een ventilator op de bodemplaat gemonteerd worden.

Boven de drivecages voor harde schijven en ssd's zijn de vier bays voor 5,25"-drives beschikbaar. Die drives worden vastgeschroefd; een kliksysteem ontbreekt. Ook de 3,5"- en 2,5"-drives worden met schroeven bevestigd, waarbij de schroeven voor 3,5"-drives met rubber geïsoleerd worden.

De voeding wordt onder in de behuizing, boven op twee hoge rubberen voetjes geplaatst. De voeding is ook aan de achterkant geïsoleerd met een schuimrubberen rand rondom de uitsparing. De kabels lopen door met rubber afgedichte openingen en ook voor een processorkoeler met backplate is een flinke uitsparing in de moederbordplaat aangebracht.

Het metaal van de behuizing is omgevouwen om scherpe randen te voorkomen en alle schroeven zijn netjes zwart om niet uit de toon te vallen. Wat bouwkwaliteit betreft zouden de schroeven die de afscherming van de toproosters op hun plaats houden een klein minpuntje kunnen zijn; die zijn niet helemaal verzonken.

Het kabelmanagement in de grote Define XL-behuizing zou geen problemen mogen vormen. Er is voldoende ruimte tussen het moederbord en het rechterzijpaneel om de kabels te routeren. De dikke 24-pinsvoedingskabel past zonder problemen, mede door het vrij dunne, geluiddempende materiaal dat Fractal Design gebruikt.

Hoewel er redelijk wat ogen en haakjes zijn om kabelbinders aan te bevestigen, blinkt de XL niet uit in mogelijkheden voor kabelmanagement. Er zijn geen speciale kabelgoten en ook clips ontbreken. Bovendien zitten kabels al snel boven de ventilator die op de bodemplaat is gemonteerd, wat niet alleen de airflow in de weg zit, maar ook extra geluid kan opleveren.

Koeling

De koelmogelijkheden van de Define XL zijn dik in orde en naar wens uitbreidbaar. Standaard levert Fractal Design een ventilator van 140mm-doorsnede voorin mee, een tweede 140mm-ventilator is onderin, voor de voeding geplaatst en de derde koeler is achterop te vinden. Ook die 140mm-ventilator is een zwart-witte Fractal Design-koeler.

Aan de voorkant kan een tweede koeler, tot 140mm, worden gemonteerd, maar beide koelers kunnen ook plaatsmaken voor een 120mm- of 240mm-radiator. Beide drivecages moeten dan verwijderd worden, waarna een van beide op de plaats van de 140mm-ventilator op de bodemplaat kan worden geschroefd.

Ook de ruimte boven het moederbord kan benut worden voor de montage van een radiator. Er is voldoende ruimte overgelaten om dunnere varianten 240m-radiators in te bouwen. De verwijderbare geluidsisolatie moet dan uiteraard even losgeschroefd worden. Desgewenst kunnen hier uiteraard ook een of twee 120mm- of 240mm-ventilators geplaatst worden.

Een enkele 120mm- of 240mm-ventilator kan ten slotte in het linkerzijpaneel gemonteerd worden, voor extra koeling op de videokaart(en). Ook hier moet wat geluidsisolatie verwijderd worden. De front- en bodeminlaten worden met stoffilters beschermd.

De ventilators worden bestuurd door een fancontroller, waarvan het driestandenknopje achter het deurtje aan de voorkant te vinden is. De drie meegeleverde ventilators kunnen op de fancontroller worden aangesloten; extra ventilators moeten anders geregeld worden.

Zoals gebruikelijk hebben we de geluidsproductie en warmteontwikkeling van de behuizing gemeten. We hebben daartoe het volgende systeem ingebouwd. Een AMD Phenom II X6 1100T werd in een MSI XPower 990FX-moederbord gestoken, samen met 4GB geheugen. De cpu werd met een spanning van 1,4V overgeklokt tot 3,8GHz en gekoeld door een Zalman CNPS10X. Een Corsair HX850W-voeding leverde prik en om de airflow te beoordelen bouwden we een passief gekoelde AMD HD 4830 in. Een ssd met Windows 7 en een extra Spinpoint 500GB-harde schijf maakten het systeem compleet.

Om de warmteproductie te meten lieten we het systeem idle draaien in een kamer met een omgevingstemperatuur van 22 graden en de systeem- en processorventilators op de laagste stand. Vervolgens zetten we de cpu en gpu aan het werk met Prime95 en Furmark, en zetten we de ventilators op de hoge stand. Voor de meetwaarden gebruikten we MSI's Control Center en Gpu-Z.

Voor de geluidsontwikkeling maten we in een geluidarme kamer met een omgevingsgeluid van 31dBA en hebben we de ventilators op lage, midden- en hoge standen gezet. Een Voltcraft-geluidsdrukmeter legde de geproduceerde geluidsdruk op een afstand van 20 centimeter van de voorzijde van de behuizing vast.

Met de ventilators op de laagste stand is de Define XL R2 simpelweg de stilste behuizing die tot dusver getest is. Alleen zijn kleinere broertje, de Define R4, komt in de buurt.

Met de ventilators op de hoogste stand is de behuizing lang de stilste niet meer; de bijdrage van de cpu-koeler is hierbij gering. De stillere Define R4 heeft wel een ventilator minder en ook de overige behuizingen brengen wat minder lucht in beweging met hun kleinere ventilators. Alleen de Arc Midi heeft net als de Define XL drie 140mm-ventilators. Deze is zonder diens geluidsdemping ook lawaaiiger dan de XL.

Temperaturen, idle

Alleen de gpu blijft onbelast iets warmer in de Define XL. De cpu- en de systeemtemperatuur blijft op het lage niveau van de overige geteste behuizingen.

Temperaturen, load

Ondanks zijn geluiddempende materiaal is de Define XL de koelste onder de stille behuizingen. Zijn drie 140mm-ventilators zijn daarvoor verantwoordelijk, maar doen dat niet zo stil als in andere behuizingen.

We kiezen als concurrentie voornamelijk behuizingen uit een vergelijkbaar prijssegment die eveneens gebouwd werden om weinig geluid te produceren. Alleen de Arc Midi is een behuizing zonder geluiddempend materiaal.

Met de R2-versie van de Define XL heeft Fractal Design een aantal pijnpunten van de originele Define XL aangepakt en verbeterd. Enige tijd geleden waren we al zeer te spreken over de Define R4, en de XL is kort te omschrijven als een grotere en iets betere versie van de R4.

Vergeleken met de Define XL heeft de XL R2 ondersteuning voor grotere eatx-moederborden gekregen en is het koelsysteem verbeterd. De deurtjes zijn via scharnieren opgehangen, in plaats van met het standaardkliksysteem. De stevige constructie, samen met de geluidsisolatie van loodbitumen, maakt dat de behuizing een solide gevoel geeft.

Alle overige details, van drivecages tot het deurtje, dragen bij aan een hoge score voor bouwkwaliteit. Het is alleen spijtig dat het kabelmananagement niet iets meer uitgewerkt is. Ook de powerknoppen en fancontroller hadden iets meer aandacht mogen krijgen.

De prestaties van de Define XL R2 laten zien dat Fractal Design de spagaat om een stille, goed koelende behuizing te produceren met verve heeft gemaakt. Idle, met de ventilators in de laagste stand, is de XL de stilste behuizing die we testten. De componenten blijven daarbij minstens zo koel als in andere behuizingen.

Onder belasting, met de ventilators op de hoge stand, kan de Define XL de componenten nog altijd uitstekend koelen: opnieuw zijn de prestaties hier de best gemeten waarden. De enige keerzijde is dat de geluidsproductie, alleen onder belasting, flink omhooggaat. Vergeleken met andere stille behuizingen is de geluidsproductie het hoogst, maar nog altijd lager dan in menig 'gamesysteem'.

De prijs van de XL is een tientje of twee hoger dan die van de iets kleinere Define R4, maar de prestaties en ruimte zijn een stuk beter. Vergeleken met zijn voorganger is de nieuwe XL een stuk goedkoper en ook vergeleken met zijn concurrentie is de XL R2 prima geprijsd.